İstanbul Kadın Müzesi

Konu Başlıkları

Galeri

Fotoğraf

"Birinci Dünya Savaşı başladı ve kocam cepheye gitti. Üç kızım, bir oğlum, annem, üç evlatlığımız, ninem ve evde bize hizmet eden dört, beş askeri geçindirmek mecburiyetinde idim. Savaş yıllarında, paramız tükendi ve ailemden kalma gümüş bir tepsiyi satmak zorunda kaldım. Ama önemli bir karar almama da sebep oldu. "Ben insan değil miyim, ben hayatımı kazanamaz mıyım, çocuklarıma bakamaz mıyım? İlla ki bunları satarak mı yaşayacağız" dedim ve ertesi günü bir fotoğrafhane açmaya karar verdim. Zaten çatı katındaki çamaşırlık, kocamın fotoğraf merakı yüzünden bir stüdyoya dönmüştü. Burası camlı bir bölümdü ve fotoğraf çekimi esnasında kocam, camlardaki perdeleri bir sopa yardımıyla çekerek ışığı yönlendirirdi.

1919 yılının başında, Beşiktaş Yıldızı'da oturduğumuz Sait Paşa konağının önüne "Türk Hanımlar Fotoğrafhanesi - Naciye" yazdırdığım bir tabela asarak çalışmaya başladım. İlk gün 10 kişi geldi.

Kadınlar, fotoğrafhanemde çektirdikleri fotoğraflarını, cephede savaşan eşlerine gönderirlerdi."
(Naciye Hanım)

Naciye Hanım, 1921'e kadar evinin çatı katında açtığı stüdyosunda çalıştıktan sonra, stüdyosunu Beyazıt'a taşımıştır. Ve aynı yıl Kadınlar Dünyası dergisinde verilen bir haberde, Naciye Hanım'ın fotoğrafhanesi tanıtılmış ve kadınlar tarafından desteklenmesinin önemi vurgulanmıştır.

"Naciye hanım namında bir hemşiremizin hanımlara mahsus bir fotoğrafhane işletmekte olduğunu haber aldık. Bu müteşebbis ve faal hemşiremizi takdir ve teşvik etmek borcumuzdur."
("Naciye Hanım", Kadınlar Dünyası, Havadis-i Dünya bölümü, 8 Kânun-i Sani/ Ocak, 1921, no. 192/2, s.11, aktaran: Serpil Çakır, Osmanlı Kadın Hareketi, İstanbul, 2011, 3. Baskı, s. 386)

"Anneannem, fotoğrafçılıktan çok para kazanmış. Fakat annem evlenip Ankara'ya yerleşince ve ardından da doğum yapınca 1930 yılında fotoğrafhanesini kapatmış, bana bakmaya Ankara'ya gelmiş."
(Sevgi Divitçioğlu, "İyi bakılacağımıza eminin, çünkü anneme nasıl bakıldığını gördüm." Darüşşafaka Rezidans, Mayıs 2011, s. 29.

Fotoğrafçılık öğretmeni Naciye Hanım

Naciye Hanım'ın, kadınlara fotoğrafçılık dersi de verdiği kadın tarihi araştırmacısı Serpil Çakır ve fotoğraf tarihi araştırmacısı Seyit Ali Ak'ın çalışmalarında belirtilmiştir.

Serpil Çakır, Osmanlı Kadın Hareketi, İstanbul, 2011, 3. Baskı, s. 386.
Seyit Ali Ak, "İlk Profesyonel Kadın Fotoğrafçımız: Naciye Hanım",  Sanat Olayı,  Mart 1985, no.84, ss.78-79.

Naciye Hanım fotoğraf arşivi

Naciye Hanım'ın resim arşivi günümüze ulaşmamıştır. Naciye Hanım'ın fotoğraf stüdyosunun adı olan, Türk Hanımlar Fotoğrafhanesi - Naciye damgasını taşıyan sadece altı tane fotoğraf, Gülderen Bölük koleksiyonunda bulunmaktadır.

• Annesi:(Bilgiye ulaşılamadı)
• Babası: Salih Bey (paşa)
• Kızları: Fikret Suman, Nedret Ekşigil (terzi), Naciye Hanım'ın üçüncü kızının adının bilgilerine ulaşılamamıştır.
• Oğulları: Nusret Suman (heykeltıraş, Prof.Dr.), Mithat Suman, Hikmet Suman
• Evlilik: İsmail Hakkı Bey (subay)
• Torunu: Sevgi Divitçioğlu (Ressam)
• Torununun kocası: Sencer Divitçioğlu (iktisatçı, öğretim görevlisi, Prof. Dr.)
• Dostları:(Bilgiye ulaşılamadı)

İstanbul Kadın Müzesi, 140. doğum günü nedeniyle Naciye Suman'ın anısına bir video hazırladı..

Gülderen Bölük, "Fotoğrafın öncü kadınları", kontrastdergi.com, 01.07.2019. (Erişim 21.08.2019)

Gülderen Bölük, "İlk profesyonel kadın fotografcimiz Naciye Suman", www.kolektomani.com, 25.02.2013. (Erişim 21.03.2013)

Serpil Çakır, Osmanlı Kadın Hareketi, İstanbul, 2011, 3. Baskı.

Sevgi Divitçioğlu, "İyi bakılacağımıza eminin, çünkü anneme nasıl bakıldığını gördüm" www.darussafaka.org, 2011.

Gülderen Bölük, İstanbul'un 100 Fotoğrafçısı, İstanbul 2009.

Seyit Ali Ak, Erken Cumhuriyet Dönemi Türk Fotoğrafı 1923-1960, Remzi Kitabevi, 2001.

Erol Çınar, "Yüzyıllık Çınar: Nedret Ekşigil", www.focafoca.com (Erişim 05.05.2012)

Seyit Ali Ak, "İlk Profesyonel Kadın Fotoğrafçımız: Naciye Hanım", Sanat Olayı, Mart 1985, no. 84, ss.78-79.

Seyit Ali Ak, "İlk Kadın Fotoğrafçılarımız", Gösteri, Haziran 1983.

Naciye Suman tanıtım sayfasında yararlanılan kaynaklar

• Serpil Çakır, Osmanlı Kadın Hareketi, İstanbul, 2011, 3. Baskı, s. 386.
• Seyit Ali Ak, "İlk Profesyonel Kadın Fotoğrafçımız: Naciye Hanım", Sanat Olayı, Mart 1985, no. 84, ss.78-79.
• Erol Çınar, "Yüzyıllık Çınar: Nedret Ekşigil", www.focafoca.com (Erişim 05.05.2012)

Naciye Suman tanıtım sayfasındaki görseller için kaynak

Gülderen Bölük koleksiyonu