Mevdude Refik (Tepedelen)
"Adım ilanlarda Beatris olarak yazılmıştı"
Doğum Tarihi: 1903
Doğum Yeri: İstanbul
Ölüm Tarihi: Bilinmiyor
Ölüm Yeri: İstanbul
Mezarı:
Etkinlik Alanı
Tiyatro
Gülriz Sururi Mevdude Refik Hanım'la ilgili anılarını şöyle anlatıyor:
"Mevdude Refik Hanım teyzemdir. Annemin ablası olan Mevdude Leyla Refik (daha sonra Tepedelen), Asadoryan Biraderlere ait Pangaltı Ferah Tiyatrosu'nda sahneye çıkmış.
Şeref Şenpınar yıllar önce Haldun Taner'e teyzem hakkında şunları anlatmış:
'Bu Hanımefendi, Lütfullah Sururi'nin eşi Primadonna Suzan Sururi'nin ablası idi. O ailede tiyatroya karşı derin bir sevgi vardı. 1919 yıllarında Mevdude Hanım, Şişli Heveskârlar Klübü Tiyatro Şubesi'nin prova ve temsillerinde bulunurdu. Bazı ufak roller alırdı. İlk sahneye çıkışı 1920 yılının 9. ve 10. Haziran günleri olmuştur. Ramazan'ın 22. ve 23. geceleri idi. O zamanın Dışişleri Bakanı Halil Bey'in oğlu şair Ali Nahit Bey'in 'Grup' adlı manzum piyesinde, Sümbül rolünü oynuyordu ve programda adı rumuzlu bir şekilde M.R. şeklinde yazılmıştı. Oyunun ikinci gecesi tiyatroya polisler geldi. Artistler polisleri:
'Burada oynayanların hepsi hepsi Ermeni'dir, Müslüman kadın yoktur ' diyerek oyalarken, diğer oyuncular Mevdude Refik Hanım'ı arka kapıdan kaçırdılar. Bu olayı unutmama imkan yok. Çünkü aynı gece ben de ilk defa sahneye çıkmıştım.Mevdude Refik Hanım vazgeçmedi ve gene sahneye çıktı. Bu defa gene Ali Nahit Bey'in yazdığı 'Son Hediye' adlı oyunda ve Zerrin rolünde. Ama 5 Ağustos 1920 tarihli ilanlarda adı artık 'Beatris' yazılmıştı.'Ben anneannemden, babamdan, dayımdan bu hikâyeyi çok dinlemiştim. Ama çok küçük, çok genç olduğum için ve de ailede tanıdığım hemen herkes sahneye çıkmış olduğu için, pek de önemsememiştim. Bugün gerçeğin tarihteki yerini alması için gerekenin yapılmasını arzu ediyorum. Galiba resmi tarihten daha önemli olan, tanıkların yazması ve belgeleri ortaya koyması."
(Gülriz Sururi)
Gülriz Sururi, Bir An Gelir, İstanbul, 2003, ss. 289-296).
Anısını Yaşatan Ödüller
Üyelikleri
Anısını Yaşatan Mekânlar
Eğitimi
Kadıköy Dame de Sion Lisesi, İstanbul
Sosyal Sorumluluk Çalışmaları
Akraba ve Dostları
- Annesi: Zeynep Mahmud Zihniyar
- Babası: Mahmud Refik (Avukat)
- Kız kardeşi:Suzan Lütfullah Sururi (Sahneye çıkan ilk Müslüman operet primadonnası)
- Oğlu:Bülent Tepedelen
- Yeğeni: Gülriz Sururi (tiyatro sanatçısı)
- Dedesi:Sultan Abdülhamit'in kilercibaşısı İbrahim Bey (Sultan II. Abdülhamit'in kilercibaşısı. II. Abdülhamit'in hükümdarlık süresi 1876 ve 1909 yılları arasındadır.)
- Dostları:Mahmut Yesari (Yayar), Esat Mahmud Karakurt (yazar), Refik Kemal Arduman (oyuncu), Belii Selönü (Yazar), Şeref Şenpınar (operet ve tiyatro sanatçısı)
Anısını Yaşatan Projeler
Hakkında Yazılanlar
- Adem Dursun, Gülriz Sururi, tiyatroonline.com, 30.5. 2009, http://www.tiyatronline.com/haberler/ayin-soylesisi/807/gulriz-sururi.html (Erişim tarihi 1.12.2011).
- Gülriz Sururi, Bir An Gelir, İstanbul, 2003. Gülriz Sururi, Kıldan İnce Kılıçtan Keskince, İstanbul, 1978.
Kaynakça
Mevdude Refik tanıtım sayfasında yararlanılan kaynaklar
- Bkz. Hakkında Yazılanlar maddesi
Mevdude Refik tanıtım sayfasındaki görseller için kaynak
- Gülriz Sururi özel arşivi
- Doğan Kitap özel arşivi
Teşekkür
İstanbul Kadın Müzesi® (İKM) Mevdude Refik Hanım tanıtım sayfasındaki katkılarından dolayı Gülriz Sururi'ye ve Doğan Kitap'a çok teşekkür eder.
©2012 Meral Akkent