Fatma Aliye ve Tedkik-i Ecsâm isimli eseri ve batı düşüncesini tenkidi
NİMET KARAÇORLU
| Okul: | |
| Akademik Ünvan: | Diğer |
| Bağlı olduğunuz Kurum: | İstanbul Bilgi Üniversitesi |
| Yıl: | 2009 |
| Format: | Yüksek lisans tezi |
| Kategori: |
Çalışmayı indirmek için tıklayınız Çalışmayı izlemek için tıklayınız
Çalışmanın Özeti
"Malumdur ki, bugün materyalistlik pek ziyade meydan almıştır. Ruhaniyeti inkar ile onun maddi kuvvetlerden ibadet bulunduğu ve insan bedeninin mükemmel bir makine olup sırf fizyolojik ısı ile idare olunduğu itikadında bulunanlar çoğalmışlardır. Ruhun aslı, tözü ve hakikati bilinemediği için onu red ve inkar ediyorlarsa, ilerlemeleriyle övündükleri maddenin aslı, tözü ve hakikati acaba nedir? Bunu böyle bilmişler de mi öyle materyalist, yani maddeci olmuşlardır? Nerede! Ne mümkün!... Asıl garibi bu ki, işte böyle güzel tözsel hakikatini bilemedikleri maddelerin her şeyin esası olduğunu iddia ve tözsel hakikati bilinemediğinden dolayı ruhu inkar eyliyorlar. Madde nedir? bunun mahiyet ve hakikatini bulabilmişler mi ki, ruhunki bilinemediğinden dolayı onu inkar eyliyorlar." -Fatma Aliye Hanım-
Bir kadın düşünür tarafından yazılan ilk felsefî deneme olan Tedkîk-i Ecsâm'da (Cisimlerin İncelenmesi) Fatma Aliye Hanım, Osmanlı kültür dünyasında materyalizme yönelik erken eleştirilerden birini ortaya koyuyor. Cisimlerin yapısını incelerken İslâm kelamcılarıyla Batılı filozofları karşılaştırma yolunu da tutan Fatma Aliye, İslâmcı kimliğinin belirlediği felsefi formasyonuyla Osmanlı/İslâm kültürünün tarihsel birikimine- yaslanma çabası sergiliyor.