İstanbul Kadın Müzesi

Deniz İlbi

Çalışmayı indirmek için tıklayınız Çalışmayı izlemek için tıklayınız

Çalışmanın Özeti

İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Müzikoloji Bölümü'nde yüksek lisans tezi olarak hazırlanan bu çalışmada, Türkiye'de kadın caz müzisyenleri toplumsal cinsiyet bağlamında incelenmiştir. Sosyo-müzikolojik bir yaklaşımla kuramsal çerçevesi oluşturulan araştırmanın amacı, Türkiye'de caz müziğinde aktif olan kadın müzisyenler aracılığıyla; toplumsal cinsiyet rollerinin kadınların kariyer süreçlerini nasıl etkilediği, kadın müzisyenlerin erkek egemen sektörde görünür olmak için ne gibi aşamalardan geçtikleri, kadın caz müzisyeni olmanın avantaj ve dezavantajları ile caz müziğinde kadınlara atfedilen rollerin neler olduğu gibi soruların araştırılmasıyla betimsel analiz yapmaktır.
Enstrüman çalan kadın caz müzisyenlerinin nicelik bakımından azınlıkta olmaları nedeniyle, konunun kapsamı "Türkiye'de enstrüman çalan kadın caz müzisyenleri" ile sınırlandırılmış ve bu bağlamda kaynak kişi olarak seçilen isimlerle derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Yapılan görüşmelerle, çalışma konusunun sınırları belirlenmiş ve feminist teoriden faydalanılarak, nitel araştırma yöntemleri kullanılmıştır. Literatür taramasında; konuyla ilgili akademik ve süreli yayınlar, sözlükler ve çeşitli medya materyallerinden yararlanılmıştır. Ayrıca, birebir görüşmelerden elde edilen ses kayıtlarının deşifreleri de referans olarak tezin önemli kısmını oluşturmuştur.
Kadın müzisyenler söz konusu olduğunda, yalnızca birkaç örnekle sınırlı kalmış akademik literatüre katkı sağlamak üzere hazırlanan bu araştırmada, çalışmanın temelini oluşturan konuya geçmeden önce, caz müziğinin ve Türkiye'de cazın tarihçesinin kadınlar özelinde yazımı da denenmiş ve böylelikle Türkiye'de akademik anlamda derin bir araştırmaya rastlanmamış kadın cazcılar hakkında sistematik bir referans oluşturulmuştur. Caz alanındaki statülerini incelemek üzere örnek olarak seçilen kaynak kişiler, konunun araştırılması için çıkış noktası olarak görülmüş ve görüşme çözümlemelerinden yola çıkılarak, Türkiye'de caz müziğinde toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin sebep ve sonuçları saptanmıştır.
Görüşmelerden edinilen çıkarımlar ve araştırma boyunca tespit edilen bulgularla, enstrüman çalan kadın caz müzisyenlerinin bilinenin ötesindeki görünürlüklerine vurgu yapılmış, feminist yaklaşımlı müzikoloji çalışmalarına katkı sağlamak amacıyla, Türkiye'de enstrüman çalan kadın caz müzisyenlerinin toplumsal cinsiyet bağlamında incelenmesiyle güncel gözlemler belgelenmiştir.