Geleceğimizi, paranızın yok etmesine izin vermeyeceğiz

Gelecek için Cumalar, Küresel Güney iklim aktivistleri¹

16 Temmuz 2020

Dünya ekonomilerinin adil ve sürdürülebilir şekilde yeniden başlatılmasının zamanı geldi ve G20 maliye bakanlarının bunun gerçekleşmesine yardımcı olması gerekiyor

Arjantin'den Nicki Becker, Uganda'dan Hilda Flavia Nakabuye, Hindistan'dan Licpriya Kangujam, Filipinler'den Mitzi Jonelle Tan, Solomon Adaları'ndan Belyndar Rikimani ve bu açıklamayı imzalayan Gelecek için Cumalar Küresel Güney on beş iklim aktivisti.

Bizler, Gelecek için Cumalar Küresel Güneyli 20 iklim aktivisti genç kadın olarak, COVID-19'un, iklime ve ekonomik krize çok katmanlı etkisine² ilk elden tanık olmaktayız: Eşitsizliğin artması ve sağlık sistemlerinin çökmesiyle milyonlarca kişi, büyük oranda da siyahlar, yerli halklar ve renkli insanlar hastalandı, işini kaybetti, evini ve yurdunu terk etmek zorunda kaldı.

COVID-19, neoliberal sistemlerin³ kırılganlığını acımasızca ortaya çıkardı.

Bu hafta sonu⁴, bizim (Gelecek için Cumalar Küresel Güney 20 iklim aktivisti) grubumuzdan çok farklı olan 20 kişilik seçkin bir kulüp buluşuyor: Dünyanın en büyük ekonomilerinin maliye bakanları, trilyonlarca doların daha hangi şirketleri kurtarmak için kullanılacağını kapalı oturumlarda tartışmak üzere, G20 Maliye Bakanları Zirvesi'nde⁵ bir araya gelecekler.

Genellikle onlarca yıl boyunca harcanan kamu parası miktarı, şu anda birkaç ay içinde harcanıyor.

Maliye bakanlarının COVID-19 salgınının korkunç sosyoekonomik etkilerini en aza indirme görevi var. Ancak paranın nereye gittiğine karar verirken, insanların hayatını daha fazla riske atacak, eşitsizliği artıracak ve diğer krizleri, özellikle de iklim acil durumlarını kötüleştirecek sonuçların ortaya çıkmamasına dikkat edilmelidir.

Fakat şimdiye kadar G20 maliye bakanları işte tam da bunu yapmadı. Buna karşın, geleceğimizi tehdit eden fosil yakıt endüstrisine⁶ koşulsuz olarak 120 milyar dolar üzerinde destek sağladılar ve bizim neslimize yük bıraktılar.

2009 yılında G20, fosil yakıt sübvansiyonlarını aşamalı olarak⁷ kaldırma sözü vermişti. Buna rağmen bu ülkeler, fosil yakıtlara yüzlerce milyar dolarlık sübvansiyon⁸ sağlamaya devam ediyor. Bu ülkeler, aynı zamanda, küresel sera gazı emisyonlarının % 80'ini oluşturan ülkeler⁹.

G20 ülkeleri arasında, hem tarihsel olarak hem de öngörülen sera gazı emisyonlarının en yüksek oranda olduğu sanayileşmiş ve gelişmekte olan ekonomiler bulunmakta. Bu ülkelerin hepsi, Paris Anlaşması'nda öngörülen 1,5 derece hedefinden çok uzakta. Halbuki sanayileşmiş zengin ülkelerin bu hedefe ulaşmak için daha büyük sorumluluğu olmalıdır.

İçinde bulunduğumuz süreç, daha sağlıklı ve daha adil bir geleceğe doğru dönüşmelidir. G20 maliye bakanlarının hazırladığı ekonomik teşvik paketleri, uzun yıllar boyunca kalkınma olanaklarını engelleyecektir. Ancak sağlık sistemlerine, temiz enerjiye, toplu taşıma araçlarına ve konutlara yatırım yapılmasıyla, daha güçlü ve sürdürülebilir bir toplum olabiliriz.

Fakat Amerika Birleşik Devletleri bunu yapmak yerine, petrol endüstrisini milyarlarca dolarla destekledi. Hindistan 40'tan fazla sayıda yeni kömür maden işletmesinin önünü açtı. Çin, kömür boru hattına 48 gigawatt daha ekleyerek, kömür kapasitesini ikiye katladı.

Bunlar yapılırken, sadece ABD'nin son büyük COVID-19 ekonomik teşvikinin¹⁰ %10'undan daha azının,¹¹ en yoksul 85 ülkenin halk sağlığı bütçesini iki katına çıkarabileceği hiç dikkate alınmadı.

Bu salgın; örneğin, gelir gibi önemli kaynakların dağılımındaki eşitsizlikleri görünür kıldı. Güney Amerika'da yerli topluluklar ve bu toplulukların geleneksel bilgisi ciddi tehlike altında. Yerli topluluklar, arazilerine büyük şirketlerin el koyması gibi önceden var olan sorunlara ek olarak, sağlık hizmetlerine ve gıdaya erişim garantisinden de yoksun. Güney Afrika'da 1.000 kişi başına, bu krizde sağlık sisteminin sınırlarına ulaşan İtalya'dakinden beş kat daha az doktor¹² ve dört kat daha az hemşire¹³ düşüyor. Ve aslında Güney Afrika ile en gelişmiş ülkeler arasındaki farklar daha da fazla.

G20 masasında, 170'ten fazla ülke bulunmasına izin verilmiyor. Geleceğimize karar veren zengin Batı ülkelerinin maliye bakanlarının neredeyse hepsi 50 yaş üzerindeki beyaz erkeklerden oluşuyor. Bu sanayileşmiş ülkelerin, aynı zamanda dünyadaki kömür üretimi ve karbon salınımının ana kaynağı olması ve Küresel Güney'de daha yüksek bir felaket riski pahasına, dünyada şu anda süregiden hammadde çıkarma sisteminden de en iyi şekilde faydalanmaları bir tesadüf değil.

En fakir ülkeler, hiperenflasyona ek olarak daha da büyük bir kriz yaratacağı için, para basarak ekonomiyi canlandıramazlar. Bu nedenle hem haksız olan hem de böyle giderse gelecek için zararlı sonuçlar doğuracak olan borçlarını hafifletmek için bu özel kulübe bağımlıdırlar. Kimin teşvik parası alacağı, bu paranın nasıl kullanılacağına kimin karar verdiği ve bu süreçten kimlerin yararlanacağı önemli bir konudur. En fakir ülkeler için borç geri ödemelerinin dondurulması¹⁴ bir ilk adımdır, ancak kaynak sömürüsü ve genel eşitsizlikler bağlamında bu yetersiz bir önlemdir.

Normale dönemeyiz. Normallik aslında zaten eşitsizliğin ve aynı zamanda doğanın ve iklimin tahribinin yol açtığı bir krizdi. Bu durumu fark etmeyenler, bunu fark edemeyecek kadar çok ayrıcalıklı olanlardır. Sistem bozulmadı, sistem en başından haksızlık üzerine inşa edilmişti. İyileşmeye ihtiyacımız yok, yeniden başlatmaya ihtiyacımız var.

Bu salgının yanıtı, adil ve sürdürülebilir bir yeniden başlatma için ilk adım olabilir. Bu başlangıç, fosil yakıtlara sübvansiyon ve yatırımın derhal durdurulmasını ve yerelin şartlarına uyarlanmış, sürdürülebilir iyileşme önlemlerinin teşvik edilmesi anlamını içeriyor.

G20 toplantıları, konuyla ilgileniliyormuş gibi yapılan bir aldatmacadır. Gerçek ise haksız bir statükonun korunmasıdır.

Paranızın geleceğimizi yok etmesine izin vermeyeceğiz. Sizlerden hesap soracağız.

İklim acil durumuyla yüzleşin.

Nicki Becker - Argentina, Hilda Flavia Nakabuye - Uganda, Licypriya Kangujam - India, Laura Verónica Muñoz Aguilar - Colombia, Belyndar Rikimani - Solomon Islands, Dominga Espiñeira Herreros - Chile, Belen Gomez - Ecuador, Komal Kumar - Fiji Islands, Howey Ow - China, Ana Elizabeth Guzmán Alvarez - Guatemala, Fatou Jeng - Gambia, Jhannel Tomilson - Jamaica, Karina Penha - Brazil, Vinzelhar Nen - Papua New Guinea, Pramisha Tapali - Nepal, Mitzi Jonelle Tan - Philippines, Brianna Fruean - Samoa, Fatima Faraz - Pakistan, Selina Leem - Marshall islands, Yola Mgogwana - South Africa